Cel był jeden: znaleźć prawdziwego oscypka. Odpowiedzieć sobie i Wam na pytanie: gdzie zjeść prawdziwego oscypka??? Albo inaczej: gdzie zjeść OSCYPKA? Bo przecież nie ma oscypków nieprawdziwych…  Wtedy są to zwykłe serki i to je najczęściej można spotkać na Krupówkach i pod Gubałówką.

 

Oscypki górale robią tylko w okresie od maja do września, bo tylko wtedy na okolicznych polanach wypasa się owce. Zimą na straganach i w karczmach spotkacie góralskie serki, które z oscypkiem nie mają wiele wspólnego. W oscypku musi przeważać mleko owcze – oscypki z certyfikowanych bacówek muszą mieć minimum 60% mleka owczego.

 

Takich oscypków postanowiliśmy poszukać w Zakopanem pod koniec maja. Udało się! Znaleźliśmy bacówki, w których nadal rządzi tradycja i smak, w których powstają smaczne i PRAWDZIWE oscypki 🙂 Zaglądajcie tam, a na Krupówkach i pod Gubałówką uważajcie. Od miejscowych nasłuchaliśmy się tyyyyyyle o trikach związanych z tymi serkami, że strach się bać… moczenie w herbacie lub kawie, by uzyskać odpowiedni kolor, sprzedawanie wcześniej rozmrożonych serków (fuuu!), malowanie olejem, by lepiej wyglądały. Bądźcie zatem ostrożni i kupujcie tam, gdzie naprawdę warto.  Zwłaszcza, że chyba wszyscy chcemy, by bacówki przetrwały… To tradycja, urok i smak Podhala.

 

1) POLANA PAŃSZCZYKOWA –  OKOLICE MURZASICHLA

 

bacówki, Murzasichle, gdzie na oscypka, gdzie kupić oscypki, Polana Pańszczykowa

 

To pierwsza bacówka, którą odwiedzamy podczas wypadu w poszukiwaniu oscypków. Poleca nam je Paolo, szef kuchni naszej ukochanej włoskiej Le Chalet w Murzasichlu. Bacówka leży przy drodze, ale pomimo to i pomimo kropiącego deszczu jest pięknie: cisza, spokój, drewniany domek na zachwycającej, zielonej polanie, drzewa w oddali. Gdy docieramy tam w piątkowe popołudnie mamy wrażenie, że nie zastaniemy nikogo. Jest pusto i cicho.

 

Zaglądamy do środka, bacy co prawda już nie ma, ale nad ogniem wędzą się oscypki-baryłki. Rozmawiamy z żoną bacy, która mówi, że duże i średnie zwykle wędzą się 3-4 dni. Wszystkie zawierają 60% mleka owczego, zgodnie z unijnymi przepisami. Bacę, Jana Jasionka, spotykamy następnego dnia – w sobotę od rana osobiście robi oscypki czy bundz. W góralskim stroju, w swojej bacówce, wygląda niesamowicie malowniczo.

 

Bacówka na Polanie Pańszczykowej wyróżnia się też rozmiarem – w porównaniu do pozostałych jest dość duża. Dowiadujemy się, że została zbudowana w zgodzie z unijnymi przepisami. Baca nie ma tu jednej izby do dyspozycji, lecz kilka pomieszczeń – osobne do magazynowania sera, osobne do robienia oscypków, osobne do spania.

 

Do bacówki najlepiej jechać od strony Murzasichla. Przejeżdżamy przez miasteczko, jedziemy główną ulicą (Sądecką) w górę aż do skrzyżowania na Zakopane. Tam obieramy przeciwny kierunek (na Bukowinę), dokładnie tak jak prowadzi żółta strzałka z napisem “bacówka”.

 

bacówki, Murzasichle, gdzie na oscypka, gdzie kupić oscypki, Polana Pańszczykowa, wędzenie oscypków

bacówki, Murzasichle, gdzie na oscypka, gdzie kupić oscypki, Polana Pańszczykowa, wędzenie oscypków

gdzie zjeść prawdziwego oscypka, bacówki, murzasichle, Polana Pańszczykowa, gdzie na oscypka, gdzie kupić oscypki, baca

bacówki, Murzasichle, gdzie na oscypka, gdzie kupić oscypki, Polana Pańszczykowa, wędzenie oscypków

gdzie zjeść prawdziwego oscypka, bacówki, murzasichle, Polana Pańszczykowa, gdzie na oscypka, gdzie kupić oscypki, baca

 

2) BACÓWKA U JANCOKA – BRZEGI

 

Zakopane, Brzegi, bacówki, bacówka u Jancoka, gdzie kupić oscypka, oscypki, szlakiem bacówek, pierwsza kobieta baca

 

Jadąc z Murzasichla w stronę Bukowiny, trafiamy do Bacówki u Jancoka w Brzegach. Nie trudno ją przegapić, bo urokliwy, drewniany domek znajduje się od razu przy drodze. Przed bacówką jest mały parking, więc bez problemu można zatrzymać się na dłużej nie tylko, by kupić oscypki i inne sery, ale również, by popatrzeć, jak powstaje chociażby bundz czy spokojnie napić się żętycy, siedząc przed bacówką.

 

Bacówka u Jancoka to jedna z tych, które najbardziej zapadły nam w pamięć. To tu spotkaliśmy niespełna 18-letnią dziewczynę, która w przyszłości planuje zostać bacą jak jej mama – Janina Rzepka, pierwsza kobieta- baca w Polsce. Mówi do nas góralską gwarą i opowiada, że w bacówce spędza czas od niemowlaka. Jej ojciec w młodości pracował jako juhas, a od około 20 lat mają swoją bacówkę. Od 12 lat w tym samym miejscu, co dziś – w Brzegach. Obecnie cała rodzina zaangażowana jest w produkcję oscypków – bracia pomagają przy zwierzętach, wujek razem z ojcem szykują bundz, ktoś wypasa stado 300 owiec. Dziennie “u Jancoka” powstaje około 20-30 kg serów.

 

W bacówce kupicie oscypki, bundz (bunc), bryndzę, korbaczyki, krowie i owcze gałki oraz redykołki. Możecie też napić się żętycy – napoju, który powstaje z serwatki pozostałej z produkcji bunca. Jak w każdej certyfikowanej bacówce, oscypki mają minimum 60% owczego mleka, ale czasem więcej – 70, 80%. Wszystko zależy, ile danego dnia owce dadzą mleka.

 

 To “u Jancoka” Łukasz znalazł swojego faworyta.

 

PS. to jedyna bacówka, której nie mogłam wypatrzeć na mapie, ale w razie czego podpytajcie o bacówkę “u Jancoka” – wszyscy ich znają w Brzegach i okolicy!

 

Zakopane, Brzegi, bacówki, bacówka u Jancoka, gdzie kupić oscypka, oscypki, szlakiem bacówek, pierwsza kobieta baca

Zakopane, Brzegi, bacówki, bacówka u Jancoka, gdzie kupić oscypka, oscypki, szlakiem bacówek, pierwsza kobieta baca

Zakopane, Brzegi, bacówki, bacówka u Jancoka, gdzie kupić oscypka, oscypki, szlakiem bacówek, pierwsza kobieta baca

Zakopane, Brzegi, bacówki, bacówka u Jancoka, gdzie kupić oscypka, oscypki, szlakiem bacówek, pierwsza kobieta baca

 

3) NOWY TARG – NA TRASIE NA KRAKÓW

 

bacówki, Zakopane, Nowy Targ, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka

 

Jeśli chodzi o położenie, na pewno nie jest to nasza ulubiona bacówka. Niedaleko wiecznie ruchliwej Zakopianki, z widokiem na sklepy i stację Orlen. Jest oddalona od ulicy, ale i tak nie robi takiego wrażenia jak te znajdujące się gdzieś na malowniczej polanie czy w którejś z dolin. Z drugiej strony ta lokalizacja ma swoje zalety: jeśli nie kupiliście oscypków wcześniej, to tam możecie zajrzeć, wyjeżdżając z Zakopanego. My właśnie tak zrobiliśmy i ten wielki oscypek był chyba moim faworytem.

 

Gdy podjeżdżamy do bacówki późnym popołudniem w deszczowy piątek, w pobliżu przechadza się kilka owiec, a wewnątrz kilka osób zgodnie ugniata ser i formuje w rękach duże oscypki. My przyglądamy się produkcji, a Maks oczywiście idzie oglądać małe owieczki.

 

Tutejszy baca to Stanisław Pawlikowski, mają około 500 owiec i dziennie produkują 30-40 kg sera. Podobnie jak “u Jancoka” proporcje się wahają: czasem jest to 60% mleka owczego do 40% mleka krowiego, czasem 70% do 30 %.  Próbujemy oscypków po 2-dniowym wędzeniu. Są przyjemnie twarde, a skórka cudownie pachnie wędzeniem. Tym razem to mój numer 1. Tutaj kupujemy również oscypki dla rodziców i znajomych. Następnego dnia moja mama dzwoni i mówi: “no czuć jednak, że to zupełnie inne oscypki niż te pod Gubałówką. Pyszne!”.

 

 

bacówki, Zakopane, Nowy Targ, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki

bacówki, Zakopane, Nowy Targ, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki

bacówki, Zakopane, Nowy Targ, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki

bacówki, Zakopane, Nowy Targ, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki

bacówka, Zakopianka, Nowy targ

4) WIELKA POLANA KUŹNICKA

 

bacówki, Zakopane, Kuźnice, Wielka Polana Kużnicka, żętyca, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki

 

Jedna z moich ulubionych, jeśli chodzi o położenie. Możecie zobaczyć ją również na zdjęciu tytułowym. Pomimo tego, że trafiamy na wizytę większej wycieczki, okolica jest piękna i magiczna. Bacówkę znajdziecie na trasie do Kuźnic i do kolejki na Kasprowy Wierch. To jedno z najlepszych miejsc, by zajrzeć po oscypki, jeśli przyjechaliście do Zakopanego pociągiem i nie macie możliwości pojeżdżenia samochodem po rozrzuconych po okolicy bacówkach. Tu można bez problemu wybrać się na spacer!

 

Na miejscu Łukasz popija żętycę (2 zł za kubek), w smaku przypominającą kefir. Na Polanie Kuźnickiej można znaleźć nawet oscypki, które mają 100% owczego mleka, ale zawsze warto się o to dopytać, kupując.

 

bacówki, Zakopane, Kuźnice, Wielka Polana Kużnicka, żętyca, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki

bacówki, Zakopane, Kuźnice, Wielka Polana Kużnicka, żętyca, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki

bacówka, oscypki, Wielka Polana Kuźnicka, Kuźnice

 

5) WITÓW –  POLANA BIAŁY POTOK

 

bacówki, Zakopane, Witów, Kiry, Polana Biały Potok, Dolina Kościeliska, żętyca, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki

 

O bacówkach w okolicy Kir i Witowa słyszeliśmy od kilku osób, więc tam również postanowiliśmy zajrzeć. By tam dojechać, jadąc z Zakopanego, mijamy po lewej stronie wejście do Doliny Kościeliskiej i jedziemy kilka kilometrów dalej, w stronę Witowa. Tam ukaże nam się piękny widok: zielona polana i nieliczne drewniane domki. Wśród nich znajdziecie bacówkę, gdzie rządzi baca, Władek Zapotoczny.

 

bacówki, Zakopane, Witów, Kiry, Polana Biały Potok, Dolina Kościeliska, żętyca, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki

bacówki, Zakopane, Witów, Kiry, Polana Biały Potok, Dolina Kościeliska, żętyca, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki

 

Gdy do niej wchodzimy, od razu nam się podoba: na środku palące się ognisko, cicho gra góralska muzyka, stoją koszyki z mniejszymi i większymi serkami. Nie wszystkie to oscypki, bo certyfikat unijny posiadają przede wszystkim na dużego oscypka i to w nim jest zwykle jest 80% mleka owczego.

Można kupić również sporo serków krowich, redykołki, serki-serduszka. Łukasz znów wypija żętycę, jak mówi góralka “taki płynny ser”. Znów podziwiamy owieczki i ruszamy dalej – tym razem do Doliny Chochołowskiej.

 

bacówki, Zakopane, Kuźnice, Wielka Polana Kużnicka, żętyca, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki

 bacówka Witów, oscypki, gdzie zjeść prawdziwego oscypka, Zakopane, Podhale

 

6) DOLINA CHOCHOŁOWSKA – BACÓWKA NA SIWEJ POLANIE

 

bacówki, Zakopane, Dolina Chochołowka, bacówka na Siwej Polanie, żętyca, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki

 

W Dolinie Chochołowskiej można trafić do niejednej bacówki, ale my z uwagi na pogodę (pada przez 3 dni!!!) zaglądamy do tej najbliżej, na Siwej Polanie. To wielka polana u wylotu Doliny. Na pewno ją znacie, jeśli choć raz byliście na spacerze w Chochołowskiej.

 

Bacówkę łatwo znaleźć – po kilkuset metrach od wejścia, po prawej stronie znajdziecie mały drewniany domek, a obok pojemniki na mleko. . To tam! Chwilę rozmawiamy z parą górali, którzy w niedzielny poranek robią przy ogniu oscypki. Nie są zbyt chętni do opowieści, trochę rozżaleni, trochę rozgoryczeni…  ciężką pracą, która w okresie wypasu owiec (od maja do września) trwa 7 dni w tygodniu, brakiem wsparcia państwa dla tradycyjnych producentów, brakiem pomocy ze strony młodych. Pomimo to oni nadal, od lat, zajmują się bacowaniem.

 

Jeśli macie ochotę na przekąskę podczas wyprawy do Chochołowskiej, koniecznie tam zajrzyjcie. I zabierzcie dzieciaki, by pokazać im, jak oscypki powstają. 

 

bacówki, Zakopane, Dolina Chochołowka, bacówka na Siwej Polanie, żętyca, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki

bacówki, Zakopane, Dolina Chochołowka, bacówka na Siwej Polanie, żętyca, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki

Zakopane, Dolina CHochołowska, gdzie zjeść prawdziwego oscypka, gdzie na oscypki

Dolina Chochołowska, Zakopane, bacówka w Dolinie Chochołowskiej, oscypki, gdzie zjeść prawdziwego oscypka

7) POD REGLAMI –  na lewo od wejścia do DOLINY STRĄŻYSKIEJ

bacówki, Zakopane, Dolina Strążyska, bacówka w okolicach Strążyskiej, pod Reglami, żętyca, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki

 

Bacówki w okolicy Doliny Strążyskiej poleca nam kelner z Zakopiańskiej, więc ruszamy tam przed samym odjazdem z Zakopanego. Jeśli jedziecie samochodem, musicie podjechać ulicą Strążyską aż do parkingu przy wejściu do Doliny. Tam parkujemy i idziemy w lewo drogą pod Reglami. Jeśli nie pada, to wprost idealne miejsce na spacer! To zarazem kolejna bacówka, do której można wybrać się piechotą, jeśli mieszkacie w Zakopanem.

 

W bacówce możemy kupić oscypki prawie w 100% produkowane z mleka owczego, bo jak mówią mają tylko jedną krowę, więc mleka krowiego jest najwyżej kilka %. Tak jak w pozostałych znajdziecie tu oscypki, bundz, żętycę. My trafiamy również na moment dojenia owiec 🙂

 

bacówki, Zakopane, Dolina Strążyska, bacówka w okolicach Strążyskiej, pod Reglami, żętyca, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki, gdzie zjeść prawdziwego oscypka

bacówki, Zakopane, Dolina Strążyska, bacówka w okolicach Strążyskiej, pod Reglami, żętyca, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki, gdzie zjeść prawdziwego oscypka

bacówki, Zakopane, Dolina Strążyska, bacówka w okolicach Strążyskiej, pod Reglami, żętyca, gdzie na oscypka, oscypki, gdzie kupić oscypka, szlakiem bacówek, najlepsze oscypki, gdzie zjeść prawdziwego oscypka

bacówka dolina strążyska, gdzie zjeść praqwdziwego oscypka, oscypki, baówki

 

GDZIE SPAĆ? Sprawdź najlepsze noclegi w Zakopanem!

 

Wszystkie powyższe bacówki są certyfikowane, więc sprzedają oscypki. PRAWDZIWE. Z minimum 60% mleka owczego. Oczywiście to nie wszystkie bacówki w Zakopanem i okolicach. Przecież mieliśmy tylko 3 dni 😉 Ale to ściąga, którą warto mieć ze sobą, jeśli macie ochotę na naprawdę smaczne oscypki. Nie powiemy Wam również, gdzie są najlepsze, bo każdy z nich smakuje nieco inaczej i chyba każdy musi znaleźć swój numer 1. Mam nadzieję, że w którejś z powyższych bacówek 🙂 ENJOY! 🙂

 

PS. odwiedzanie bacówek to nie tylko sposób na to, by jeść oscypki, to też fajny sposób na spędzenie weekendu i poznawanie tradycji Podhala. Polecamy!